Basisschool De Vrijheit

Leerjaar 1 en 2

Leerjaar 3 t/m 8

Toelichting van de school

De tabel geeft een gemiddelde per week weer. De leerlingen krijgen 25 uur les per week. De tabel geeft globaal de tijdsverdeling over de vakken aan. Het is een richtlijn, geen keurslijf. We gaan flexibel, kindgericht met de tijden om. Het kan zijn dat een kind dat zwak is in spelling meer leertijd krijgt om te oefenen.

Voor het basisonderwijs geldt dat iedere school minimaal 7520 uren les moet geven, gerekend over acht schooljaren. De verdere inrichting van lestijd over de afzonderlijke leerjaren is door de wetgever vrijgelaten, de scholen kunnen hierover zelf beslissen. Op onze school wordt in elk schooljaar, van groep 1 t/m 8, 948 uur les gegeven. De school geeft 7584 uren les gedurende de acht schooljaren.

Per schoolweek zijn 25 lesuren ingeroosterd. Op onze school krijgen de leerlingen iedere dag 5 uur les. 

Het onderwijs op De Vrijheit

Groepen 1-2-3

Kinderen komen op verschillende niveaus de school binnen. Sommigen kunnen al een beetje lezen, schrijven, rekenen of zelfstandig werken. Andere kinderen zijn minder ver in hun ontwikkeling en hebben bijvoorbeeld een beperkte woordenschat, weten nog niet goed met andere kinderen om te gaan of zijn motorisch nog niet zo sterk.  Het is de taak van de school om in te spelen op de verschillen tussen kinderen en om hun ontwikkeling verder te stimuleren. In groep 1, 2 en 3 gaat dit vooral spelenderwijs, met ruimte voor bewegen en ontdekkend leren. De leeromgeving is uitdagend ingericht en kinderen doen concrete ervaringen op in open leersituaties. Spel georiënteerd onderwijs waarin de leerkracht een belangrijke rol heeft in het aanbieden, stimuleren, verrijken en begeleiden van het spel.

In de onderbouw:

• Werken we thematisch.
• Werken we met verschillende hoeken waar kinderen kunnen werken en spelen.
• In deze hoeken is ruimte voor eigen inbreng van de kinderen in de vorm van (rollen)spel of meegebrachte materialen.
• Bieden we de leerinhouden op verschillende niveaus aan, aansluitend bij de zone van naaste ontwikkeling van de individuele kinderen.
• Realiseren we ons dat jonge kinderen graag met concrete materialen werken.
• Krijgen de kleuters een breed aanbod (dus niet alleen beginnende geletterd- en gecijferdheid).
• Sluit het onderwijs in de groepen 1 en 2 aan op het onderwijs in groep 3 en is de overgang naar meer abstract werken, in het platte vlak werken en methodisch werken, geleidelijk.     

Wij gebruiken in de groepen 1-2 geen kleutermethode. Er is in deze groepen een beredeneerd aanbod zichtbaar dat aansluit bij op de ontwikkeling van kleuters, bij de kenmerken en onderwijsbehoeften van de leerlingen en bij de doelen die leidend zijn (de referentie niveaus en de doelen die het SLO in kaart heeft gebracht). De doelen die we stellen zijn ambitieus en we hebben zicht op in hoeverre leerlingen die doelen halen. Daarvoor werken we met een observatie instrument, waarin de leer- en ontwikkelingslijnen er zijn om een beeld te geven van de ontwikkeling van het jonge kind (Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind, Driestar educatief)

Groepen 3-8

De kinderen in groep 3 tot en met 8 krijgen instructie in de volgende basisvakken: lezen, schrijven, taal, spelling en rekenen & wiskunde. Er zijn diverse momenten van zelfstandig werken ingebouwd.   

Lezen: Vanaf de eerste schooldag krijgen de kinderen in groep 3 letters, woorden en teksten aangeboden. Door verschillende letters met elkaar te combineren leren de kinderen ook zelf woorden te maken. Er wordt veel tijd besteed aan het lezen van een tekst en aan het begrijpen van teksten. Ook het zelf maken van teksten is belangrijk. Een leerlijn 'Zo leer je lezen en spellen' van José Schraven is leidend. Daarnaast gebruiken we de methode Veilig Leren Lezen KIM als bronmateriaal. We werken betekenisvol, maar automatiseren ook waar dat nodig is. Voor leerlingen die moeite hebben met het aanvankelijk leesproces creëren we nog extra instructie- en oefenmomenten. 

Naast het technisch lezen oefenen de kinderen vanaf groep 4 ook in andere vormen van lezen, waarvan begrijpend en studerend lezen de belangrijkste zijn. In principe starten de leerlingen van de groepen 4 t/m 8 iedere ochtend met een zelfgekozen boek uit de schoolbibliotheek. Het is belangrijk veel te lezen en “kilometers te maken”. Leesbeleving neemt een belangrijke plaats bij het lezen in. Vanaf groep 4 krijgen de kinderen wekelijks een actuele begrijpend leesles aangeboden van de methode Nieuwsbegrip of een tekst over het thema dat centraal staat. Tevens werken wij in de groepen 4 t/m 8 met ‘Vloeiend en Vlot’ van de methode Estafette (een technisch leesmethode). Hiermee wordt het technisch en vlot lezen geoefend bij de kinderen voor wie dat nodig is. Twee keer per schooljaar, in januari en juni, wordt het lezen getoetst met behulp van de Cito-leestoetsen en wordt AVI afgenomen. Op deze wijze volgen wij de leesontwikkeling. Als de leesontwikkeling, ondanks extra inzet, stagneert, wordt een individueel plan van aanpak gemaakt. Wanneer uit screening blijkt dat er signalen zijn die op dyslexie wijzen, wordt met ouders besproken of er verder onderzoek nodig is. 

Schrijven: Via de methode ‘Pennenstreken’ (nieuwste versie) wordt het schrijven ontwikkeld. Op school wordt vanaf groep 3 het lopend schrift geleerd.    

Taal en Spelling: Wij werken voor taal met de methode ‘Staal Taal’. Dit is een methode voor groep 4 t/m 8. In elk thema legt Staal een sterk kennisfundament. De kinderen doen de eerste twee weken kennis op. In week drie verwerken ze deze kennis in een eigen publicatie of presentatie. Ze gaan écht met taal aan de slag. Een goede voorbereiding voor later. Kinderen werken in Staal met bronnen, teksten en foto’s die ze ook buiten de klas tegen kunnen komen. Ze werken naar een betekenisvol eindproduct toe. Staal laat kinderen niet schrijven voor de leerkracht, maar maakt taalonderwijs functioneel en realistisch. Staal besteedt veel en expliciet aandacht aan woordenschat. Woorden zijn immers de bouwstenen voor mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid. De woorden komen meerdere keren aan bod. De methode volgt de didactiek van woordenschatexperts Verhallen en Van den Nulft. Voor spelling werken we met de methode 'Staal Spelling'. Dit is een methode voor groep 3 t/m 8. Deze methode werkt met de preventieve spellingaanpak van José Schraven. Door een vast ritme, goed voordoen, elke les herhalen en dagelijkse dictees worden optimale spellingresultaten bereikt. Staal is een methode die spelling en grammatica combineert. Twee keer per schooljaar, in januari en juni, wordt de spellingvaardigheid getoetst met behulp van de Cito-spellingtoets. De methode Staal Spelling is voor groep 3 ontwikkeld voor de tweede helft van het schooljaar en start na het aanleren van de letters.              

Rekenen en Wiskunde: Voor dit vak gebruiken we de methode ‘De Wereld in getallen 5’. In deze methode worden de sterke elementen van zowel de traditionele rekendidactiek als de realistisch rekendidactiek gecombineerd. Er is aandacht voor het verwerven van inzicht én voor het oefenen van vaardigheden. Elke les begint met een uitgebreide instructie over een leerdoel en het samen inoefenen. De lesstof wordt verwerkt op papier. Vervolgens gaan de leerlingen herhalen en automatiseren met behulp van de adaptieve oefensoftware. Aan het eind van de week maken de leerlingen een aantal testopgaven en na ieder blok maken de leerlingen een toets. Ook de oefensofware geeft veel informatie aan de leerkracht en de leerlingen zelf over behaalde doelen en doelen die nog geoefend moeten worden. 

Engels: Voor Engels gebruiken we in de bovenbouwgroepen de methode 'Groove Me'. De kinderen leren met deze methode spelenderwijs Engels. 'Groove Me' gebruikt popsongs. De teksten zijn zichtbaar op het digibord en de kinderen zingen mee Zo leren ze Engelse woorden! Daarnaast zijn er werkbladen bij elke les. Luisteren, spreken en schrijven staan centraal bij deze methode. En zingen natuurlijk.

Verkeer: Voor het verkeersonderwijs gebruiken we de lessen van 'VVN Verkeermethode', als bron voor allerlei activiteiten. In groep 7 wordt naar het praktische en theoretische verkeersexamen toegewerkt.

Kunstzinnige vorming en cultureel erfgoed: In Wijk aan Zee is kunst en cultuur belangrijk. Op onze school ook. We integreren activiteiten op dit gebied het liefst binnen de thema's waaraan we werken. We gebruiken daarbij allerlei bronnen als inspiratie. In de school zijn de producten van de kinderen op dit gebied altijd zichtbaar! Eens per jaar werken we met alle groepen aan een gezamenlijk thema. Ook dan is het cultureel erfgoed in onze omgeving belangrijk en integreren we dat binnen het thema. In Wijk aan Zee zijn veel mensen die dan vanuit het dorp een bijdrage kunnen leveren. Een aantal keer per jaar is er het Vrijheitspodium, waarop de groepen aan elkaar laten zien wat ze over het thema geleerd hebben.

Portfolio: Op de Vrijheit vullen de leerkrachten geen rapport in voor de kinderen, maar heeft ieder kind zijn eigen portfolio. Het is een zorgvuldig samengestelde verzameling werk van de leerlingen. Hierin is de brede ontwikkeling te zien die kinderen op verschillende vakgebieden doormaken. Daarnaast is er een overzicht van toetsen en behaalde leerdoelen. We vinden het belangrijk dat kinderen zich bewust zijn van hun eigen leerproces, zich eigenaar en verantwoordelijk voelen en leren de kinderen te reflecteren op hun werk. Leerling en leerkracht hebben regelmatig een gesprek over het leerproces, de onderwijsbehoefte van de leerling en de doelen die voor de komende periode worden gesteld. Daarin stuurt de leerkracht en helpt de leerkracht de leerling te reflecteren en doelen te stellen. 

Thematisch werken en wereldoriëntatie: Op de Vrijheit werken we steeds meer thematisch. Voor wereldoriëntatie gebruiken we de methode ‘Blink’. Deze methode dekt alle kerndoelen en biedt uitdaging en verdieping voor álle leerlingen. We leren de kinderen een duidelijke onderzoeksaanpak, waardoor onderzoekend leren gerealiseerd wordt. Per thema komen meerdere vaardigheden uit de 21st century skills, zoals o.a. kritisch denken, samenwerken, probleem oplossen en computational thinking (het logisch benaderen van problemen, probleemoplossend denken) aan bod. Leerlingen gaan iedere les zelf actief aan de slag en krijgen uitdaging op eigen niveau. Wetenschap en techniek zijn ook geïntegreerd in deze aanpak.

Begrijpend lezen: Begrijpend lezen staat binnen deze thematische aanpak niet meer alleen als apart vak op het rooster. We werken nog wel met de methode Nieuwsbegrip. Maar daarnaast gebruiken we ook teksten die bij het thema passen waaraan we werken en hanteren we daarbij de aanpak van Close Reading waardoor we werken aan dieper tekstbegrip. Om te monitoren of de ontwikkeling goed verloopt worden ook oefentoetsen van Bazalt ingezet.

Bewegingsonderwijs: De kinderen van de groepen 1, 2 en 3 krijgen bewegingsonderwijs in de speelzaal van de school. Bij mooi weer spelen de kinderen op het plein voor de onderbouw. Voor de gymlessen van groepen 4 t/m 8 gaan de kinderen naar De Moriaan. Een vakleerkracht gymnastiek verzorgt de lessen en zorgt voor de doorgaande lijn. De kinderen hebben blokuren gym. De kinderen dragen aparte gymkleding en sportschoenen. Om te bewegen en het samenspelen in het speelkwartier te bevorderen hebben we voor elke groep buitenspeelmateriaal en beschikken we over een voetbal-/basketbal veld.

Chromebook: Vanaf groep 3 hebben de leerlingen een eigen chromebook, dat o.a. gebruikt voor het automatiseren. We gebruiken de rekenmethode 'Wereld in Getallen 5' en de spellingmethode 'Staal'. De software die we daarbij gebruiken is adaptief en sluit dus aan bij het niveau van de leerling. Alle leerlingen worden optimaal uitgedaagd en oefenen intensief op niveau. Op deze manier kan de leerkracht hun ontwikkeling snel en gemakkelijk volgen en helpen waar dat nodig is. 

Weekplan: Op de Vrijheit werken de leerlingen vanaf groep 4 met een weekplan, waarin behalve groepstaken, ook gepersonaliseerde opdrachten staan. Ook op deze manier willen we leerlingen betrekken bij hun leerproces en leren we ze daar verantwoordelijk voor te zijn. In groep 8 werken de leerlingen daarnaast met een agenda.

Burgerschap: Op de Vrijheit besteden wij planmatig aandacht aan ons burgerschapsonderwijs. Kinderen maken deel uit van een (school)gemeenschap, die een samenleving in het klein is. Daarbij hoort ook inspraak, meedenken en meebeslissen. Vanaf maart 2019 is er een leerling raad. Op de Vrijheit vinden we het belangrijk dat kinderen veerkrachtig zijn. Niet alles lukt altijd en soms zijn dingen moeilijk. We zien het als onze taak om ook daar aan te werken. We doen dat door gesprekken in de groep, individuele gesprekken (portfolio) en soms hanteren we de methode ‘Mindset’. Verder maken we gebruik van de methode Leefstijl (een methode voor sociaal emotioneel vaardigheden en normen en waarden) en de methode Blink geïntegreerd om te komen tot een dekkend aanbod. Door o.a. de portfolio gesprekken en het monitoren van de sociale veiligheid houden we zicht op de resultaten van ons burgerschapsonderwijs. Onze eigen professionaliteit is een continu proces. Het burgerschapsonderwijs, onze pedagogisch- en didactische vaardigheden, organisatie en werkvormen, sociale veiligheid en de wijze waarop we gebruik maken van digitale hulpmiddelen, staan ieder jaar op de agenda. Ook de wijze waarop we zaken op onze kleine school optimaal kunnen organiseren, is steeds weer onderwerp van gesprek.