Waar de school voor staat
Onze school hoort bij de stichting SPO Utrecht. In het Koersplan van SPO Utrecht (www.spoutrecht.nl) staat de missie en visie van SPO Utrecht verwoord. In dit hoofdstuk laten wij zien hoe wij die visie vormgeven op OBS de Klim.
Visie van de school
De 21ste eeuw biedt nieuwe uitdagingen en kansen. Dat vraagt om andere vaardigheden en inzichten. Als school bieden wij leerlingen een veilige plek om vaardigheden aan te leren, deze te testen en aan te scherpen. Nieuwsgierigheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid zijn de drie pijlers waarop onze visie steunt.
Het begint met basisvaardigheden
In een samenleving die steeds verder digitaliseert blijven de vaardigheden lezen, schrijven en rekenen hun kracht behouden. Het aanleren van deze basisvaardigheden staat niet op zichzelf. Wij bieden onze leerlingen een stimulerende leeromgeving waarin zij hun basisvaardigheden kunnen inzetten en hun kennis kunnen vergroten. In deze leeromgeving leren zij zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun werk en wordt hun nieuwsgierigheid geprikkeld met uitdagende lesstof.
Van basisvaardigheden naar vertrouwen
Met het verwerven van basisvaardigheden gaat er voor kinderen elke dag een nieuwe wereld open. In deze wereld trekken onze leerlingen samen op om op een onderzoekende wijze nieuwe kennis op te doen. Dankzij hun stevige basiskennis hebben onze leerlingen het (zelf)vertrouwen en de mogelijkheid om een plek te vinden en zichzelf te blijven ontwikkelen in een steeds veranderende maatschappij.
Wat betekent dit in de praktijk?
Wij bieden als school ruimte voor creatief en kennisgericht onderzoek. Doordat we werken met thema´s die aansluiten bij de wereld van vandaag, zijn leerlingen in staat verbanden te leggen en op een constructieve manier hun kennis in te zetten. Het kunstatelier biedt leerlingen de mogelijkheid hun creatieve kant te onderzoeken en te ontplooien. Elk schooljaar krijgen de leerlingen binnen één thema workshops aangeboden onder leiding van een kunstenaar.
Datgene wat kinderen nog niet zelfstandig, maar wel met ondersteuning van de leerkracht kunnen en willen, biedt de meeste ontwikkelingskansen. We noemen dat ‘de zone van de naaste ontwikkeling’. Om aan dit alles goed vorm te geven, hebben wij gekozen om, naast de methodes van de vakgebieden technisch lezen, rekenen, spelling, Engels, te kiezen voor thematisch onderwijs. We bieden de andere vakgebieden aan binnen een thema dat gedurende 6-8 weken uitgediept wordt met de kinderen. Ons themaonderwijs sluit aan bij de belevingswereld van de kinderen. We brengen de buitenwereld naar binnen en de binnenwereld naar buiten. Dit vergroot de betrokkenheid en daagt hen uit tot leren. De leerkracht heeft hierin een leidende en begeleidende rol. Bij de voorbereiding van ieder thema worden per vakgebied de kerndoelen bepaald. OBS de Klim gebruikt de kerndoelen die opgesteld zijn door SLO landelijk expertisecentrum leerplanontwikkeling.
Naast de SLO doelen vinden wij het belangrijk dat kinderen werken aan verschillende vaardigheden zoals o.a. samenwerken, onderzoeken en creatief denken. In groep 1 t/m 4 ontwikkelen kinderen vaardigheden aan de hand van spel binnen het thema. Onder spelen verstaan we het verwerven van verschillende vaardigheden. Spelen is belangrijk voor de persoonlijke ontwikkeling van het kind. Het is de basis voor latere technieken, die het kind zal gaan gebruiken om te leren lezen, rekenen en inzicht te krijgen in allerlei zaken. Via spel komen kinderen tot onderzoek.
Vanaf groep 5 leren kinderen onderzoeksvaardigheden in te zetten tijdens de themalessen. De leerlingen brainstormen over een onderwerp, stellen onderzoeksvragen op, voeren op verschillende manieren onderzoek uit (hierin wordt verschil tussen uitzoeken en onderzoeken gemaakt) en er wordt een eindproduct gemaakt binnen een sociaal-culturele praktijk. Deze manier van werken sluit aan bij de ontwikkelingen in de maatschappij. Dit zijn de vaardigheden die kinderen nu moeten leren om voorbereid te zijn voor onze toekomstige samenleving. Technologie heeft de manier waarop we samen werken en leven enorm veranderd. Nieuwe functies ontstaan en vragen om andere of nieuwe competenties. De leerlingen hebben een digitaal portfolio. Ze reflecteren op de vaardigheden onderzoekend leren en samenwerken. Daarnaast geven ze welke ICT-vaardigheden ze beheersen.
We spelen, leren en werken samen
Elk kind wil gezien en gehoord worden. Binnen onze school is er voor elk kind een eigen plek. Wat in de eerste jaren begint met spelend leren, krijgt in de midden- en bovenbouw een vervolg waarbij leerlingen leren om kritisch naar zichzelf en hun omgeving te kijken. Het leren met elkaar geeft nieuwe inzichten, prikkelt de nieuwsgierigheid en biedt ook vertrouwen in elkaar. Vanuit vertrouwen streven we naar een veilig klimaat in de school en de klas waarbij we positief omgaan met conflicten die horen bij het (samen)leven. De school biedt een interactieve omgeving waar kinderen hun sociale vaardigheden kunnen oefenen en ontwikkelen.
Het is de weg die telt
Leren gebeurt niet in een dag. Tijdens de jaren die een leerling op onze school doorbrengt, worden er voortdurend stappen gezet. Soms gaat dat in sprongen, soms wordt een vaardigheid met veel onderzoek en oefening eigen gemaakt. Als school bieden wij tijdens de hele reis een veilige plek voor ontwikkeling. Voor ons telt de weg die leerlingen afleggen.
Leerkrachten groeien mee
Niet alleen de leerlingen groeien in de jaren op school, de leerkrachten groeien met hen mee. Onze leerkrachten bieden heldere kaders die aansluiten bij de samenleving waarvan leerlingen deel uitmaken. Als de samenleving verandert, veranderen de kaders die wij bieden mee. Leerkrachten zetten hun creativiteit , nieuwsgierigheid en onderzoekende houding in om bij de leerlingen te blijven aansluiten. De school biedt leerkrachten vertrouwen in hun kwaliteit en ruimte om zichzelf te ontwikkelen.
Onderwijskundige visie
Op onze school streven we naar een goede sfeer, waarin zowel kinderen als leerkrachten zich prettig voelen. De kinderen worden gestimuleerd om te presteren op alle leergebieden. Naast het verwerven van kennis, neemt ook de sociaal-emotionele ontwikkeling een grote plaats in. We streven ernaar dat kinderen steeds beter in staat zijn zelfstandig te denken en te handelen in verschillende situaties. In de schoolsituatie besteden we daarom veel aandacht aan: keuzes maken, voorstellen doen, plannen maken en uitvoeren, tot taakverdelingen en werkafspraken komen, vragen stellen en onderscheiden wat je wel en (nog) niet kunt.
Datgene wat kinderen nog niet zelfstandig, maar wel met ondersteuning van de leerkracht kunnen en willen, biedt de meeste ontwikkelingskansen. We noemen dat ‘de zone van de naaste ontwikkeling’. Om aan dit alles goed vorm te geven, hebben wij gekozen voor themaonderwijs. Wij bieden een groot aantal vakken aan binnen een thema dat gedurende 6-8 weken uitgediept wordt met de kinderen. Ons themaonderwijs sluit aan bij de belevingswereld van de kinderen. Dit vergroot de betrokkenheid en daagt hen uit tot leren. De leerkracht heeft hierin een leidende en begeleidende rol. Naast de cognitieve ontwikkeling is er, juist door het werken met thema’s, veel ruimte voor de brede ontwikkeling. Hieronder volgen belangrijke aspecten met betrekking tot die brede ontwikkeling:
° Actief zijn en initiatieven nemen: We streven ernaar dat kinderen actief zijn, plannen maken en dat ze in spel en werk met anderen initiatieven nemen en voorstellen doen.
° Communiceren: Communiceren met behulp van taal neemt in ons onderwijs een belangrijke plaats in. We willen dat kinderen hun eigen gedrag, gedachten en wensen kunnen verwoorden. Dat ze anderen vragen stellen en reageren op vragen of uitspraken van anderen. En dat ze ook non-verbale manieren van communiceren herkennen en kunnen gebruiken.
° Samenspelen en samen werken: We vinden het belangrijk dat kinderen contacten met anderen aangaan, zowel met volwassenen als met kinderen. Ze leren rekening te houden met de inbreng en behoeften van anderen, anderen te helpen en zelf om hulp te vragen.
° Wereld verkennen: Belangrijk is dat kinderen in hun omgeving geïnteresseerd zijn en dat ze kenmerken en eigenschappen van de natuurlijke wereld onderzoeken. Ze doen ervaringen op met culturele en sociale aspecten van de leefwereld, zoals muziek, beeldende kunst, menselijke relaties, religies, beroepen en dergelijke.
° Uiten en vormgeven: Wij leren kinderen zich te uiten, zowel in beelden als in spel. We willen bevorderen dat kinderen de mogelijkheden en middelen ontdekken om vorm te geven aan hun gevoelens en ervaringen.
° Voorstellingsvermogen en creativiteit: Wij willen het voorstellingsvermogen van kinderen verder tot ontwikkeling brengen, zowel wat de fantasie betreft als de realiteit. We willen dat kinderen creatief worden in het zien van mogelijkheden en in het vinden van oplossingen. We vinden het van belang dat kinderen leren genieten van bedenksels en plannen van zichzelf en anderen, dat ze zich in denkbare en ondenkbare situaties kunnen inleven.
° Omgaan met symbolen, tekens en betekenissen: Onze cultuur bestaat uit één groot afsprakenstelsel om te communiceren (gedrag, gebaren, letters, cijfers, pictogrammen, enz.). We willen kinderen leren, aanvankelijk vanuit spelsituaties, tekens en symbolen te begrijpen, toe te passen en over betekenissen te discussiëren.
° Zelfsturing en reflectie: We streven ernaar dat kinderen meer en meer handelen op grond van eigen voornemens en plannen. We proberen kinderen bewust te leren nadenken over eigen handelen, zich te oriënteren op wat ze doen of zeggen en op mogelijke gevolgen.
° Onderzoeken, redeneren en probleem oplossen: We willen bevorderen dat kinderen allerlei zaken gaan onderzoeken, analyseren en begrijpen. We willen hen helpen logisch te redeneren en strategieën te hanteren bij het vinden van oplossingen voor problemen. De bedoeling is dat kinderen in staat zijn eenmaal opgedane kennis en vaardigheden in verschillende situaties in te zetten.
Pedagogische visie, pedagogisch klimaat
Opvoeding en onderwijs gaan hand in hand. Vaak is het zo dat een stabiele en veilige thuissituatie invloed heeft op het functioneren op school. Andersom is het ook vaak zo dat als het op school lekker gaat, u dit thuis ook zult merken. Het is belangrijk dat school en ouders het samen doen. Uitgangspunt van ons pedagogisch klimaat zijn de drie basisbehoeften van Prof. Dr. Luc Stevens: “Ieder mens is gebouwd om zichzelf te ontwikkelen en heeft een natuurlijke behoefte aan relatie (ik hoor erbij), autonomie (ik kan/mag het zelf) en competentie (ik kan het)”. De houding en vaardigheden van de leerkracht spelen een belangrijke rol bij het creëren van een pedagogisch klimaat, waarin alle leerlingen zich veilig en gewaardeerd voelen.
Wij streven naar een sfeer die maakt dat kinderen:
° met plezier naar school gaan;
° het gevoel hebben: “ik hoor erbij”;
° met vertrouwen leren: “ik kan het”;
° ruimte voelen voor eigen initiatieven: “Ik kan en mag het alleen”;
° zich veilig en geaccepteerd voelen;
° zich verantwoordelijk voelen voor hun omgeving;
° elkaar accepteren zoals ze zijn;
° belangstelling hebben voor elkaar;
° weten dat pesten niet getolereerd wordt.
° ik mag er zijn en anderen zijn ook belangrijk.
De leerkracht draagt hiertoe bij door:
° er te zijn als persoon;
° ieder kind “te zien”;
° kinderen het gevoel geven “ik kan het”;
° ruimte te creëren voor eigen initiatieven;
° met plezier en humor les te geven;
° kinderen aan te spreken op hun verantwoordelijkheden;
° kinderen te accepteren met hun ‘eigen’-aardigheden;
° waar nodig de thuissituatie van de kinderen te kennen;
° een duidelijke structuur te bieden aan de leerlingen.
Dit alles leidt tot een goed pedagogisch klimaat en dat heeft grote invloed op kinderen en op de werksfeer in de groep en op ons als lerende organisatie.
Wij hanteren in de school omgangsvormen die ieder jaar opnieuw aan het begin van het schooljaar met de kinderen worden besproken. In iedere groep hangt het omgangsprotocol dat door alle kinderen en de leerkracht wordt ondertekend.
Samenleving
Wij leven in een maatschappij waarin het individu steeds belangrijker lijkt te worden. Iedereen zoekt meer en meer voor zichzelf uit wat goed of belangrijk is in het leven. Als ouder/verzorger en als school geef je de kinderen voorbeelden waar zij hun waarden en normen naar vormen. De leerlingen op onze school zijn een mooie afspiegeling van de wijk, hun directe omgeving. Wij besteden op school aandacht aan de verschillende culturen. Wij vinden het belangrijk dat de kinderen kennismaken met en leren van elkaars culturele achtergronden. Dit doen wij veelal binnen de thema’s. Ook besteden wij ieder jaar aandacht aan een aantal culturele feesten zoals het Kerstfeest en Eid al Fitr.
Onderwijs op maat
We sluiten op onze school aan bij de onderwijsbehoefte van de leerlingen. Dit leidt niet tot individueel onderwijs, maar tot het clusteren van de onderwijsbehoefte in 3 niveaus. Er is een algemene groepsinstructie. Deze wordt voor leerlingen die dit nodig hebben verlengd. Indien leerlingen extra ondersteuning nodig hebben, dan streven wij ernaar dit zoveel mogelijk in de klas te laten plaatsvinden. Samen met de intern begeleider (ib-er) wordt er gekeken wat er nodig is. Zo bieden wij kinderen waarbij het lezen moeizaam op gang komt het digitale programma "BOUW". Een programma beginnend geletterdheid die met behulp van tutors de leerlingen ondersteunt in hun leesontwikkeling. De leerkracht houdt de ontwikkeling goed in beeld. Leerlingen die minder instructie nodig hebben en snel klaar zijn met het basiswerk, krijgen extra uitdaging met bijbehorende instructie. Deze verdieping in de stof willen we ook zoveel mogelijk in de klas aanbieden. De leerkracht kijkt samen met de ib-er wat voor deze leerlingen nodig is.
Pedagogisch klimaat en schoolsfeer
Zoals eerder geschreven is het belangrijk voor een kind zich veilig te voelen en zich geaccepteerd te weten. De leerkrachten besteden hier veel aandacht aan. Ze geven complimentjes als het goed gaat en sturen bij op een rustige en duidelijke manier. Rust in school is belangrijk. Wij streven ernaar dat zoveel mogelijk dezelfde leerkracht voor de groep staat en dat er vaste omgangsvormen zijn. Deze gelden door de hele school. Ons pedagogisch handelen hebben we beschreven in ons onderwijsplan gedrag.