Wat is het verschil tussen voorschoolse en vroegschoolse educatie?
Ieder kind groeit op in andere omstandigheden. Bij sommige kinderen is er een verhoogd risico op een (taal)achterstand. De kans is dan groter dat het kind zich misschien minder goed zal ontwikkelen dan zijn of haar leeftijdsgenoten. Om dit soort achterstanden te voorkomen of te verminderen bestaat er voor- en vroegschoolse educatie (vve). Deze programma’s voor kinderen tussen twee en zes jaar zorgen voor een goede start op de basisschool voor ieder kind. Hieronder leggen we uit wat voorschoolse educatie is, wat vroegschoolse educatie is en wat de verschillen tussen deze twee zijn.
Wat is voorschoolse educatie?
Sommige peuters van twee tot vier jaar hebbeneen verhoogd risico op een (taal)achterstand of lopen op sommige ontwikkelgebieden achter op hun leeftijdsgenoten. Dit noemen we ‘doelgroepkinderen’. Denk hierbij aan kinderen die opgroeien in armoede, kinderen met ouders die geen Nederlands spreken of kinderen met een vastgestelde taal- of ontwikkelingsachterstand.
Deze kinderen groeien niet altijd op in een stimulerende omgeving. Waar leeftijdsgenoten zich volop ontwikkelen, lopen zij achter of hebben ze een risico dat dit in de toekomst gaat gebeuren. Ze komen in aanmerking voor voorschoolse educatie op de peuterspeelzaal of bij de kinderopvang. Dit programma neemt vaak ongeveer zestien uur per week in beslag en laat kinderen spelenderwijs leren volgens een beredeneerd aanbod. Met name op het gebied van taal, maar ook rekenen, motoriek en sociale vaardigheden komen aan bod. Denk hierbij aan het uitbreiden van de woordenschat, het oefenen met rijmen, het leren herkennen van cijfers en nog veel meer. Voorschoolse educatie wordt aangeboden door pedagogisch medewerkers die hier speciaal voor opgeleid zijn.

Wat is vroegschoolse educatie?
Kleuters in groep 1 en 2 die een achterstand hebben op hun leeftijdsgenoten of een verhoogd risico hebben hierop, komen in aanmerking voor vroegschoolse educatie. Dit speciale programma wordt onder schooltijd verzorgd en helpt kinderen onder meer met de sociale vaardigheden en de ontwikkeling van taal, rekenen en motoriek. De ontwikkeling wordt dus in brede zin gestimuleerd.
Vroegschoolse educatie is belangrijk om eventuele achterstanden zo snel mogelijk in te dammen of het risico daarop te verkleinen. Zo kunnen kinderen met voldoende basiskennis in groep 3 instromen.
Wat is het verschil tussen voorschoolse en vroegschoolse educatie?
Het verschil tussen voorschoolse en vroegschoolse educatie zit in de leeftijd van het kind. Voorschoolse educatie is, zoals de naam al aangeeft, voor kinderen die nog niet naar de basisschool gaan. Dan moet je denken aan de leeftijd twee tot vier jaar (peuters). Vroegschoolse educatie speelt zich af in de eerste jaren van de basisschool. Het is voor kinderen uit groep 1 en 2, van de leeftijd vier tot zes jaar (kleuters).
Er zijn verschillende vve-programma’s. Hieronder vertellen we meer over een aantal populaire programma’s:
- Piramide: Piramide is een vve-programma voor kinderen tussen nul en zeven jaar. Door te spelen, werken en leren worden kinderen gestimuleerd. De piramidemethode richt zich op alle ontwikkelingsgebieden en volgt zich op vier stappen: oriënteren, demonstreren, verbreden en verdiepen.
- Ko-totaal: Ko-totaal bestaat uit de onderdelen Uk & Puk (nul tot vier jaar), Puk & Ko (twee tot vier jaar) en Ik & Ko (vier tot zes jaar). In dit programma wordt thematisch gewerkt. Dit betekent dat er telkens drie tot vier weken lang aan de hand van een thema aan één ontwikkelpunt gewerkt wordt.
- Speelplezier: Speelplezier is een programma voor kinderen van twee tot zes jaar. In blokken van vier tot zes weken werken kinderen in zowel kleine als grote groepjes aan een bepaald thema. Belangrijke onderdelen zijn ouderbetrokkenheid en observatie.

Wanneer komt mijn kind in aanmerking voor vve?
Een consultatiebureau kan vaststellen of kinderen van twee tot vier jaar extra ondersteuning nodig hebben om goed voorbereid aan de basisschool te kunnen beginnen. De jeugdverpleegkundige geeft dan een vve-indicatie af. Voor de precieze voorwaarden en mogelijke kosten kijk je op de website van je gemeente of van het consultatiebureau in je gemeente. Basisscholen kiezen zelf welke kinderen ze in kleine groepen extra hulp bieden.
Waar vind ik vve-locaties?
Via een consultatiebureau kun je informatie opvragen over de peuterspeelzalen, kinderopvanglocaties en basisscholen in jouw buurt die voor- en vroegschoolse educatie aanbieden. Ook het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) heeft deze informatie.
Daarnaast kun je ook op de website scholenopdekaart.nl terecht. Hier vind je meer informatie over de basisscholen bij jou in de buurt. Basisscholen kunnen hier in de indicator Aanbod voor het jonge kind aangeven of ze iets extra's aanbieden. Dit kan gaan om een kinderopvang of een kindcentrum, maar ook om voor- en vroegschoolse educatie.