Uitgangspunten van OBS de Finne
Onze visie: samen leren, samen leven, samen leren leven
OBS de Finne:
v Is een openbare school
v Is een Daltonschool
v Gaat voor kwaliteit
v Heeft ruimte en aandacht voor ieder kind
v Besteedt zorg en tijd aan omgaan met elkaar
v Vervult een maatschappelijke functie in het dorp
In de eerste plaats willen we ervoor zorgen dat kinderen zich thuis voelen bij ons op school, dat ze mogen zijn wie ze zijn, dat ze weten dat ze erbij horen en dat ze gewaardeerd worden. We kiezen voor een positieve benadering met daaraan gekoppeld duidelijke afspraken en regels. Pas als die veiligheid er is kan een kind ten volle profiteren van de mogelijkheden tot ontplooiing die de school te bieden heeft.
Om dit ideaal te realiseren hebben we er samen met de ouders voor gekozen te werken volgens de principes van Helen Parkhurst.
Dit leidt tot het Dalton concept.
Om duidelijk te maken wat dit inhoudt en hoe het Daltononderwijs is ontstaan volgt hieronder een klein stukje geschiedenis.
Het Daltononderwijs is ontstaan in de Verenigde Staten. Miss Helen Parkhurst was daar onderwijzeres aan een zgn. éénmansschool. Zij gaf onderwijs aan een groep van ongeveer 40 kinderen van zeer verschillende leeftijden. Haar probleem was daarbij, hoe zij al die verschillende kinderen tot hun recht kon laten komen. In een gewone klas heeft een leerkracht al te maken met kinderen die verschillen in aanleg en interesse, dus ook verschillen in vorderingen. Dit geeft dan al de nodige problemen. Nog moeilijker wordt het als de kinderen in leeftijd verschillen, zoals het op een éénmansschool is. In een dergelijke situatie is klassikaal onderwijs eigenlijk helemaal niet mogelijk. Dit probleem zien we ook bij gecombineerde klassen. Op grond van nieuwe onderwijsopvattingen begon Miss Parkhurst te experimenteren. Om een bepaalde groep leerlingen iets te kunnen uitleggen, moest zij de andere kinderen aan zichzelf overlaten. Daarom moesten de kinderen leren zelfstandig bezig te zijn. Bij het uitwerken van haar beginselen, zette zij een aantal zaken centraal: Dalton is geen systeem, maar een manier van omgaan met elkaar. Zij schiep ruimte en vrijheid om de kinderen de gelegenheid te bieden zelfstandig te werken aan een afgesproken taak en in onderlinge samenwerking hun moeilijkheden aan te pakken.
Daltonvisie van OBS De Finne
Vanzelfsprekend leren leerlingen bij ons op school lezen, rekenen en schrijven. Maar in de eerste plaats is onze school een ontmoetingsplek tussen leerlingen met een leerkracht als begeleider.
De Finne heeft samen met de ouders gekozen voor Daltononderwijs, omdat we een bepaalde visie hebben op de maatschappij, op hoe je daarin als mens zou moeten staan en functioneren. Daarop is een visie gebaseerd op onderwijs en opvoeding aan kinderen. Die visie is terug te vinden in de algemene uitgangspunten van het Daltononderwijs.
Dalton gaat uit van het gegeven dat ieder mens in staat is tot het dragen van verantwoordelijkheid voor zichzelf en voor zijn omgeving. Dit is een voorwaarde om goed te kunnen functioneren in een democratische samenleving. Volgens de Dalton pedagogiek zijn kinderen in principe in staat om verantwoordelijkheid te dragen, onder andere voor hun eigen ontwikkeling. Dat gebeurt stap voor stap, met heldere afspraken tussen leerkracht en individuele leerling, leerkracht en groep en leerlingen onderling.
De rol van de ouders is onmiskenbaar aanwezig. De leerkracht biedt veiligheid en structuur; een klimaat dat de leerling uitdaagt tot leren. Daardoor krijgt deze de ruimte om zich persoonlijk, sociaal en cognitief te ontwikkelen. Leren houdt in onze ogen meer in dan alleen het opdoen van kennis. We willen kinderen ook andere waardevolle dingen meegeven die hen in hun leven van pas komen. Zelfvertrouwen en zelfkennis, het leren samenwerken en omgaan met anderen, het hanteren en verwoorden van emoties, het gebruik kunnen maken van expressieve kwaliteiten maken je tot een volwaardig en evenwichtig mens. Kortom: Wij willen met ons onderwijs een zodanige bijdrage leveren aan de ontwikkeling van kinderen, dat zij in staat zijn nu en straks in de maatschappij een eigen plaats in te nemen en bij kunnen dragen aan een waardevol leven voor zichzelf en mensen om hen heen.
Vrijheid in gebondenheid
Leerlingen maken zelfstandig keuzes om zo hun ontwikkeling zelf mede vorm te geven. De motivatie om daarmee jezelf aan te sturen wordt dan niet opgelegd en komt van binnenuit. Vrijheid is noodzakelijk om zelf keuzes te kunnen maken. Vrijheid is geen vrijblijvendheid, juist deze vrijheid betekent dat de leerlingen gedisciplineerd zijn en niet alleen doen waar ze zin in hebben. Tijdens de begeleiding vragen we de leerlingen wat ze zelf graag willen leren en hoe we als leerkracht kunnen begeleiden om dat in te passen. Vragen die dan relevant zijn: “Wat wil je nog leren?; hoe kom je daar?; wat heb je er voor nodig?; waar ligt je eigen kracht?”. De leerkracht heeft hierin een duidelijk begeleidende en coachende rol, geeft vertrouwen en gaat uit van wat leerlingen wel willen. Leerlingen moeten leren leerkrachten toe te laten bij hun leerproces. Het geven van vertrouwen maakt betrouwbaar.
Zelfstandigheid
Alles wat een kind kan hoeven wij niet te doen. Kinderen kunnen veel meer. Ook hierin willen we uitgaan wat kinderen wel kunnen, zelf hun werk pakken, zelf bezig gaan, zelf opruimen, zelf actief op zoek gaan naar een oplossing etc. Het geven van taken met duidelijke afbakening, geeft de docent ruimte om processen te begeleiden. Als de situatie er om vraagt kan het zelfstandig werken aan een taak op bepaalde momenten kunnen worden vorm gegeven door het hele schoolgebouw. We begeleiden de leerlingen in het maken van eigen keuzes. De keuze om een andere plek binnen de school te zoeken is vertrouwen geven binnen de grenzen van de groep. Op onze school is er aandacht voor planning en het maken van eigen keuzes daarin. Voor groep 1/2 betekent dit het maken van keuzes via het planbord. Voor de middenbouw betekent dit het plannen van hun taakbrief voor een dag of een aantal dagen en voor de bovenbouw betekent plannen het maken van keuzes voor een gehele week. Het grondidee van Daltononderwijs is dat het kinderen wil vormen tot volwassenen die zelfstandig kunnen denken en handelen. Daarvoor is nodig dat kinderen en jongeren leren hoe je informatie vergaart, hoe je zaken op waarde kunt schatten en hoe je keuzes maakt. Daarin zal ieder mens verschillen, en daar houdt het Daltononderwijs rekening mee. Geen vrees te hebben voor wanneer iets niet ineens lukt, een optimistisch en realistisch verwachtingspatroon waarbij je weet dat oefening de kunst baart.
Samenwerking
Relatie en vertrouwen met en in de leerling. Respect voor de ander. Bij voldoende teamspirit, krijg je discipline en krijg je gelegenheid voor goede gesprekken. Daarmee kweek je zelfvertrouwen, krijg je zelfbeheersing en ruimte voor reflectie. Om later als volwassene te kunnen deelnemen aan de samenleving moet je leren samenwerken. Ook met mensen die je niet zelf kiest. Daarom wordt bij ons op school veel aandacht besteed aan het spelen en werken in groepjes. Meestal gaat het om leerlingen uit dezelfde klas die samen een opdracht uitvoeren, maar ook gebeurt het dat leerlingen van verschillende leeftijden samenwerken. Al doende leren ze te luisteren naar elkaar en respect te hebben voor elkaar. Ieder mens is immers verantwoordelijk voor zichzelf en voor zijn omgeving. Samen leren, samen leven, samen leren leven. Concreet zien we dit wanneer we samen werken als groepen en gebruik maken van elkaars kwaliteiten. Creatief: door elkaar werken, met ouders, leerlingen, workshops. Je hoeft niet alles alleen te doen, je doet het samen. Samenwerken met leerkracht-leerling. Ruimte creëren om kindgesprekken te houden, deze ook te evalueren. We maken in alle klassen gebruik van een stoplicht. Wanneer het stoplicht op oranje staat bieden wij leerlingen de mogelijkheid om keuzes te maken in samenwerking. Blokjes op de tafel biedt de leerling de kans om aan te geven open te staan voor hulp.
Samenwerken met ouders, iedereen betrokken.
Een actieve ouderbetrokkenheid zorgt voor betere prestaties van het kind. Iedereen betrokken betekent ook dat de ouders betrokken worden bij de school. Er is veel contact met de leerkrachten. Dit biedt ouders en het kind vertrouwen. Onderwijs en groei is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van leerlingen, leerkrachten en ouders. Hierbij staat de ontwikkeling van de zelfverantwoordelijkheid van de leerling centraal. We verwachten dat ouders een actieve bijdrage leveren. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van het vervoeren van kinderen, oud papier, helpen bij de computer, de activiteitencommissie of in het bestuur. Iedereen draagt zijn steentje bij.