KBS Montessori Buiten Wittevrouwen

Onderwijs in de onderbouw groep 1 en 2

We beginnen in de onderbouw met het observeren van kleuters en te doorgronden wat elk kind nodig heeft. We zorgen voor rust in de klas en een goede voorbereide omgeving waarin we zorg hebben voor elkaar. De klas is schoon, netjes en materialen liggen aantrekkelijk en zichtbaar in de kasten. We besteden veel aandacht aan het creëren van duidelijkheid over wellevendheidsregels, hoe je met elkaar en spullen omgaat. Er worden ook lesjes gegeven in orde, hygiëne, beleefdheid en opruimtaakjes. Samen met de kinderen werken we aan het naleven daarvan zodat de rust en veiligheid in de groep wordt gewaarborgd. We leren de kinderen respect te hebben voor elkaar en voor elkaars werk. Kinderen helpen elkaar. Er wordt veel op kleedjes gewerkt met Montessorimaterialen. De kinderen weten ook wat ze met de Montessorimaterialen kunnen doen. We geven leerling-gestuurde lesjes, observeren en spelen in op gevoelige periodes.

Er is veel keuzevrijheid voor de kinderen, zodat elk kind zijn eigen ontwikkelingslijn kan volgen. Tijdens het werken maakt de leerkracht de rondes langs de leerlingen om te helpen en individuele lesjes te geven.  

De onderbouw werkt daarnaast ook met de leerlijn Kleuterplein. Hierin is aandacht voor:      

• visuele en auditieve waarneming;         
• zintuiglijke ontwikkeling;     
• taalontwikkeling;     
• muziekactiviteiten; 
• sociaal-emotionele ontwikkeling;          
• verstandelijke vorming.

Kleuterplein is een methodiek voor de onderbouw van de basisschool. Met deze lesmethode ontdekken en ervaren kleuters de wereld om hen heen. Het onderbouwteam neemt de seizoenen van het jaar als uitgangspunt en koppelt daar thema’s van Kleuterplein aan. Zo wordt het leren extra levendig en betekenisvol voor kleuters. De methode Kleuterplein is meer dan alleen taal en rekenen. Ook aan motoriek, wereldoriëntatie, muziek, voorbereidend schrijven en sociaal-emotionele ontwikkeling wordt spelenderwijs, maar gericht gewerkt. Kleuterplein biedt daarmee een doorgaande lijn naar alle vakken en methodes van de middenbouw. De kleuters krijgen gelegenheid naar eigen aanleg, tempo en ontwikkelingsniveau te werken en zo de zelfwerkzaamheid te bevorderen.  

Onze groepen

Onze Montessorischool heeft in het schooljaar 2023/2024 14 groepen. We hebben vier groepen 1/2, vier groepen 3/4, drie groepen 5/6, en drie groepen 7/8. De groepen zijn heterogeen. Dat wil zeggen dat kinderen van meer leerjaren (in ons geval twee) bij elkaar in een groep zijn geplaatst. Dat is een bewuste keuze vanuit het montessorionderwijs en zoals onderzoeken ook onderschrijven heeft het leeftijdsverschil vaak een positieve invloed op de (sociale) ontwikkeling van kinderen. Jongere kinderen leren van de oudere kinderen en de oudere kinderen leren veel van het helpen van jongere kinderen. Stof (denken te) beheersen, is iets anders dan dit moeten uitleggen aan een jongere leerling. Daar komen extra vaardigheden en verwerkingen van de lesstof bij kijken. Bovendien leren kinderen in heterogene groepen goed zelfstandig en geconcentreerd werken. Ook kan dit een voordeel zijn voor kinderen die op punten wat achterlopen of juist vooruit zijn. Zij kunnen gemakkelijk aanschuiven bij de instructie van het andere deel van de groep. Wanneer een kind bepaalde leerstof sneller of langzamer doorloopt, levert dat in onze groepen minder organisatorische problemen op omdat wij passend onderwijs bieden volgens het systeem opbrengstgericht werken.

Wij streven naar maximaal 28 leerlingen per groep. De onderbouwgroepen groeien gedurende het schooljaar.  

Kunst & Cultuur

De Montessorischool biedt onderwijs dat verder reikt dan de hedendaagse eisen, waardoor kinderen hun talenten ontwikkelen en toekomstkansen grijpen. In de hele school wordt daarom naast de cognitieve vakken gewerkt aan creativiteit: muziek, tekenen, handvaardigheid, dans en drama. De school heeft een cultuurcoördinator die verantwoordelijk is voor het cultuurbeleid en de aansluiting op de culturele ontwikkelingen in het Utrechts cultuuronderwijs. Elke groep geniet jaarlijks van culturele en creatieve uitstapjes of projecten. Hierbij werken de leerlingen aan receptieve kunstbeleving, maar ook aan de productie van hun eigen kunst. Wij werken samen met Het Filiaal Theatermakers om ons aanbod en beleid te blijven verbeteren. Daarnaast werken de kinderen in een atelier aan creatieve vakken. Daarnaast werken ze in gemixte groepen samen met leerkrachten in workshops.

Bewegingsonderwijs

Alle kinderen krijgen twee keer per week een les bewegingsonderwijs; gegeven door onze vakleerkracht gym. Tijdens de gymlessen worden spellen en toesteloefeningen gedaan. Er wordt gebruikgemaakt van een speellokaal in de eigen school, een inpandig gelegen speelzaal van de gemeente (locatie Schoolplein) en een achter de school gelegen gymzaal van de gemeente (locatie Pallaes).  

Extra aanbod

Voor meer- en hoogbegaafde leerlingen is uitdagend onderwijs in de klas niet altijd genoeg. Zij hebben extra onderwijsondersteuning nodig. De bedoeling is dat dit zoveel mogelijk in de groep wordt aangeboden. Binnen alle groepen wordt daarom ook gewerkt met compacten en verrijken op het gebied van taal, spelling en rekenen. Sommige van onze leerlingen hebben nog meer behoefte aan onderwijsondersteuning op sociaal-emotioneel/leren-leren gebied waaraan niet altijd binnen de groep kan worden voldaan. Dan kan ondersteuning in de vorm van een breder verrijkend aanbod buiten de groep nodig zijn. Aangezien wij zoeken naar een goede balans tussen tijdelijke onderwijsondersteuning buiten de groep en voortdurende ondersteuning binnen de groep, hebben wij een Mindsetgroep en een Peergroep. In deze groepen zitten leerlingen tijdelijk en wordt een periode van 5/6 weken gekeken naar wat deze leerling nodig heeft en wat we kunnen bieden. Op deze wijze wordt gewaarborgd dat we meer maatwerk kunnen leveren. Dit is tijdelijk van aard en de leerling moet hierna weer zelfstandig verder kunnen. Als er meer nodig is, zal er op een andere manier naar begeleiding gezocht worden.                

Sociaal-emotionele ontwikkeling

Wij vinden een goede sfeer in de klas heel belangrijk. Wij hechten waarde aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van uw kind. Als een kind zich prettig voelt, emotioneel lekker in zijn vel zit en goed kan opschieten met andere kinderen, is dat een stevige basis om te leren. De sociaal-emotionele ontwikkeling van uw kind vraagt uw en onze voortdurende aandacht. Dit gebeurt in de opvoeding door de interactie in het gezin en in het onderwijs door interactie met groepsgenoten en leerkracht. Door kinderen bewust te maken van hun sociale vaardigheden en een goede basis te leggen voor ons pedagogisch klimaat zijn wij dagelijks bezig een veilige omgeving te creëren. Een levendige groep met levenslessen uit alledaagse situaties is de basis voor onze sociaal-emotionele vorming. De leerkracht helpt verwoorden en oefent vaardigheden die kinderen nodig hebben bij hun communicatie. Wij zetten daarnaast ook al jarenlang het programma De Vreedzame School in. Dit is een compleet programma voor sociale competenties en democratisch burgerschap.

Verkeer

Alle kinderen die naar school komen hebben met verkeer te maken. Wij streven na dat alle kinderen bij ons op school weten hoe ze zich in het verkeer, zowel als voetganger en als fietser, moeten gedragen en kennis hebben van de regels in het verkeer. Het verkeer en de regels worden al vanaf de kleutergroepen behandeld en worden in groep 8 middels het praktisch en theoretisch verkeersexamen getoetst.    

ICT Visie en beleid

ICT neemt een grote plek in binnen onze huidige maatschappij. Dit vraagt van de school om integratie van ICT in het onderwijs. We kijken hierbij naar de aspecten die SLO/Kennisnet hebben geformuleerd als 21-eeuwse vaardigheden met betrekking tot digitale geletterdheid. Hieronder vallen mediawijsheid, ICT-basisvaardigheden, kritisch denken en informatievaardigheden. ICT helpt ons ook om tegemoet te komen aan verschillen in onderwijsbehoeften bij kinderen. Per circa vier leerlingen is één Chromebook (tablet) op beschikbaar. We gebruiken deze hardware met passende software bij het onderwijs: voor ondersteuning van het oefenen en automatiseren, ter ondersteuning van instructies via de methodesoftware, als medium bij projecten ter bevordering van het samenwerken en ter ondersteuning van het onderwijs . ICT helpt ons om het onderwijs adaptiever te maken. Daarnaast streven wij na dat de kinderen leren hoe je een computer gebruikt en hoe een computer werkt (programmeren).

We hebben gekozen voor het werken met Chromebooks omdat dit het beste bij ons onderwijs past. Bijkomend voordeel is het vergroten van de typevaardigheid van kinderen. De groepen 1/2 beschikken alle over grote interactieve touchscreens. Naast dit alles gebruiken wij ICT als middel om ouders in te lichten over het reilen en zeilen bij ons op school. Hiervoor maken wij gebruik van een website en het SocialSchools-ouderportaal. Training en opleiding doen wij voornamelijk door ervaringen uit te wisselen op school- en stichtingsniveau. Daar waar leerkrachten ondersteuning willen op dit gebied, kan scholing opgenomen worden in het scholingsplan. Digitaal lesmateriaal sluit zoveel mogelijk aan bij het onderwijs en moet educatieve waarde hebben. Beheer en techniek worden ondersteund door Actacom en in samenwerking uitgevoerd door onze ICT-coördinator en de I-Coach. Deze hebben tevens als taak om de ontwikkelingen te monitoren, te zorgen voor een functionerend systeem en de vaardigheden van leerkrachten te vergroten door te inspireren en te ondersteunen.

Lesmethoden

Ik wil rekenen groep 3 t/m 8

Vanaf het schooljaar 2019-2020 is in de middenbouw (groepen 3/4) de nieuwe rekenmethode Ik wil rekenen geïmplementeerd met bijbehorende montessori-rekenkasten. In de daaropvolgende jaren is Ik wil rekenen ook in de tussenbouw (groep 5/6) en bovenbouw (groep 7/8) ingevoerd. Daarin staan per periode 10 verschillende rekenonderdelen centraal waarover de kinderen instructie krijgen en waar zij met behulp van het montessorimateriaal zelfstandig aan werken. Wanneer zij geoefend hebben met een doel en denken dat zij dit beheersen, bewijzen ze dit bij de leerkracht. Daarna gaan zij verder met een ander doel. Kinderen werken dus niet allemaal tegelijk aan hetzelfde doel en ook de hoeveelheid oefening en instructie verschilt en is afhankelijk van het beheersingsniveau. Naast de rekendoelen werken de kinderen ook dagelijks aan sommenkaarten. Dit zijn kaarten met verschillende som-typen. Leerlingen kiezen zelf (met behulp van de leerkracht) de voor hen geschikte oefenstof uit.

In het schooljaar 2023-2024 werken we aan het in kaart brengen van alle leer- en lesdoelen voor rekenen en onderzoeken we welke leerstof er eventueel aanvullend nodig is.

Naast de methode Ik wil rekenen maken leerlingen in de groepen 3 t/m 8 gebruik van het adaptieve rekenprogramma Rekentuin. Dit is een ‘webbased’ oefenprogramma met korte, snelle opdrachten, met name gericht op automatiseren. Hierin komen diverse rekendomeinen aan bod. Op basis van de gemaakte opgaven bepaalt de computer of de stof passend is bij het niveau van het kind en de moeilijkheidsgraad aanpassen of meer oefenstof geven.

Spelling op maat Groep 4 t/m 8

Spelling op maat is een spellingsmethode met diverse differentiatieniveaus. Er wordt ook gebruikgemaakt van een Spellingsmaatje met hierin duidelijk de regels evenals de spellingskaarten in de klaslokalen. De regels zijn duidelijk weergegeven in weet-, luister- en regelwoorden. Aanvullend wordt er ook gebruikgemaakt van de spellingsdoosjes van de Taal: doen!-kasten.

Taal doen! Groep 3 t/m 8

In de klassen zijn Montessoritaalkasten (Taal: Doen!) aanwezig waarin taalwerkjes zitten waar de leerlingen alleen of in groepjes aan werken. De leerkrachten begeleiden hen hierin en geven instructie over de lesstof. Naast de verschillende taaldomeinen (bijvoorbeeld: woordbenoemen, taalbeschouwing, schrijfopdrachten, interpunctie enz.) en doelen die behandeld worden is er met Taal: doen! aandacht voor verschillende verwerkingen (werkstuk, presentatie, gedicht, tentoonstelling) die een beroep doen op de creativiteit van de leerlingen.  

Engels

We bieden Engels door de hele school aan en hebben één keer per week Engels. In groep 1-4 wordt gewerkt met de methode iPockets, met name gericht op het luisteren, begrijpen en spreken van de taal. In groep 5-8 werken we met de methode Our Discovery, Island waarbij ook het lezen en schrijven aan bod komt.  

De Vreedzame School Groep 1 t/m 8

Wij zijn één van de ruim 600 Vreedzame Scholen in Nederland. Dit houdt in dat we deelnemen aan een compleet programma voor de sociale competentie en democratisch burgerschap, genaamd Vreedzame.

Hierbij komen de volgende vijf speerpunten aan bod:

• op een positieve en zorgzame manier met elkaar omgaan        
• op een democratische manier beslissingen nemen
• constructief conflicten oplossen
• verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en voor de gemeenschap    
• openstaan voor de verschillen tussen mensen

DaVinci 2.0: groep 1 t/m 8

DaVinci is onze kosmisch onderwijsmethode (wereldverkenning). De aandachtstafel neemt een belangrijke plek in de klas. Op deze tafel is zichtbaar met welk thema wij werken. Dit thema heeft altijd te maken met de wereld om ons heen. Deze methode sluit goed aan bij de uitspraak van Maria Montessori: ‘Het kind moet houden van alles wat het leert, want zijn geestelijke en emotionele groei zijn met elkaar verbonden’.

Binnen DaVinci bestaan er geen aparte vakken voor aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, maatschappijleer, wetenschap & techniek, natuur- en scheikunde, filosofie en levensbeschouwing, maar worden ze alle aangeboden vanuit één centrale les in de week. Gedurende de week werken de kinderen zelf met verschillende verwerkingsopdrachten. Een thema duurt tussen de 8 en 12 weken. Het thema wordt altijd afgesloten met een themawerkstuk. Dit kan een tekening zijn, maar ook een werkstuk of een vragenblad met zowel open als gesloten vragen. Het draait vooral om wat het kind de afgelopen periode allemaal heeft geleerd, zowel cognitief als sociaal-emotioneel.  

Nieuwsbegrip groep 3 t/m 8

Voor het vak begrijpend lezen werken we met Nieuwsbegrip. Deze methode werkt met een wekelijkse les rondom een actuele nieuwsgebeurtenis. De leerlingen leren met teksten omgaan en denken na en praten over verschillende onderwerpen.  

Geobas topografie Groep 5 t/m 8

Deze topografie-lijn wordt maandelijks getoetst in de klas. De kinderen maken eerst in de klas de vragen m.b.v. een atlas en/of Montessori materiaal. De toets wordt thuis (en op school) geleerd, zodat er op vooraf vastgelegde en gecommuniceerde data de toets gemaakt kan worden.

Tip: de leerbladen zijn ook te vinden op onze website!  

Handschrift groep 3 t/m 8

Deze methode begeleidt de kinderen bij het kennismaken met het ‘aan elkaar’- schrijven, het blokschrift en tot het ontwikkelen van hun eigen handschrift.  

Lijn 3: groep 3

Lijn 3 is de methode voor het aanvankelijk lezen speciaal voor groep 3. De kinderen gaan efficiënt en doelgericht met de buslijn op reis door Leesstad en komen allerlei nieuwe letters en woorden tegen.  

Kleuterplein: groep 1 en 2

Kleuterplein is een leuke, effectieve, leerzame leerlijn met Raai de Kraai die ons meeneemt op allerlei avonturen. Tijdens deze avonturen wordt het volgende aangeboden: taal-lezen, rekenen, werken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling, wereldoriëntatie en burgerschap, bewegingsonderwijs, drama, muziek, beeldende vorming, voorbereidend schrijven en Engels. 

Leeslijn groep 4 t/m 8

Het maken van lees(kilo)meters op het eigen niveau van het kind is belangrijk. Hiervoor maken wij gebruik van Leeslijn. Deze methode heeft boekjes en werkboekjes waarin aandacht besteed wordt aan het technisch lezen op eigen niveau. De moeilijkheidsgradatie loopt steeds meer op, waardoor uw kind uitgedaagd blijft om de snelheid en het niveau op te hogen.  

Blits groep 7 en 8

Deze methode is voor het ontwikkelen van de studievaardigheden. Hierin worden studieteksten, diverse bronnen, kaarten, schema’s, tabellen en grafieken aangeboden. Dit alles om uw kind voor te bereiden op het voortgezet onderwijs.

Onderwijs in de middenbouw groepen 3 en 4 

Leerlingen werken in rust, in een voorbereide omgeving. Dat wat er in het lokaal hangt is functioneel voor de leerling, dus geen overbodige posters. We zorgen voor een doorgaande lijn tussen groep 2 en 3 en 4 en 5. We hebben aandacht voor het persoonlijke contact. Kinderen bewegen zich vrij en doelgericht door de klas. Onze leerkrachten doen hun rondes langs de leerlingen en geven korte en bondige instructies. We gaan gedifferentieerd aan de slag. Zowel de kinderen als de leerkracht nemen het initiatief tot het krijgen respectievelijk geven van een lesje. We leren de kinderen om te gaan met een planning. Er is ruimte om zowel individueel als samen aan het werk te gaan.

Groep 4 neemt de leiderschapsrol op zich om de jongere kinderen wegwijs te maken in de bouw. De leerkracht stimuleert kinderen zelfstandig te werken in de groep. Dit gebeurt aan de hand van een dagplanning.

In de eerste helft van groep 3 staat het leren lezen centraal. Na een gestructureerde uitleg kunnen kinderen zich met behulp van verschillende materialen op hun eigen niveau verder ontwikkelen. Vanaf de tweede helft van groep 3, met doorgaande lijn naar de tussenbouw, gaan de kinderen verder met het voortgezet lezen. Dit houdt in dat zij steeds moeilijkere teksten leren lezen in een goed tempo. Naast het technisch lezen komt ook het begrijpend lezen aan bod.  Voor rekenen maken we gebruik van de methode ‘Ik Wil Rekenen’. Naast het werken met de methodeboeken lezen en rekenen zijn er nog veel meer andere werkjes in de klas te doen. Zo kunnen de kinderen uit de ‘Taal: doen!’ kast en andere kasten montessorimateriaal kiezen. Deze werkjes koppelen we aan de doelen bij de vakken. De werkjes kunnen zowel uitdagend zijn als voor herhaling zorgen. Als kinderen graag een nieuw werkje uit de kast willen leren, krijgen ze hiervoor een lesje. Het op de juiste manier met elk materiaal werken is hierbij essentieel. Naast het vrije keuze werk geven we ook klassikale lessen. Dit is bijvoorbeeld Nieuwsbegrip, Vreedzame school of Kosmisch. Maar ook is er dan tijd om een creatieve opdracht te doen. De leerkracht registreert elke dag de voortgang van het kind.  

Het onderwijs in de tussen- en bovenbouw groepen 5,6,7,8

In deze bouwen sluit het onderwijs aan op wat de kinderen geleerd hebben in de middenbouw. Net als in de middenbouw wordt gewerkt met de taalleerlijn: Taal:Doen! en Spelling op Maat. Deze taal- en spellinglijn waarborgt een doorgaande lijn binnen de school, met voldoende ruimte voor differentiatie en uitdaging voor de kinderen die meer aankunnen. In de groepen 7 wordt komend schooljaar de nieuwe rekenmethode Ik Wil Rekenen geïmplementeerd. Na korte groepsinstructies en wanneer nodig verlengde instructies, verwerken de leerlingen aan de hand van leerdoelen de aangeboden stof. In het jaar 2022-2023 zullen alle groepen werken met de nieuwe methode.

In de tussen- en bovenbouw wordt minder gebruikgemaakt van concreet materiaal, maar ook in deze bouw worden verscheidende montessorimaterialen aangeboden. Aan de hand van de geïntegreerde kosmische methode DaVinci 2.0 leren de leerlingen verbanden te zien: alles heeft te maken met al het andere. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het leren van topografie, het maken van een werkstuk en het houden van spreekbeurten en boekbesprekingen. In beide bouwen wordt gewerkt met een dagplanning en een weektaak. De kinderen oefenen in het zelfstandig plannen, waardoor ze leren hun werktijd in te delen. Samen overleggen en werken met andere kinderen behoort tot de mogelijkheden. Naast zelfstandig werken met individuele hulp worden er in de bovenbouw korte groepsinstructies gegeven. In principe zijn wij geen voorstander van het geven van huiswerk. Toch geven we in de tussen- en bovenbouw naast het leren van topografie, gerichte opdrachten mee naar huis. Groep 6 t/m 8 maakt thuis een werkstuk, groep 7/8 leert Engelse woordjes en leren voor een muzikaal moment. Door deze opdrachten worden leerlingen geprikkeld om bijvoorbeeld de krant als informatiebron te gebruiken en tegelijkertijd raken onze leerlingen zo nog meer vertrouwd met het zelfstandig leren zoals dat gaat in het voortgezet onderwijs.