Tegengaan van pesten
Als kind moet je je veilig kunnen voelen op school. Het is belangrijk dat elk kind weet dat pesten niet kan en dat de school direct in actie komt als pesten toch voorkomt. Wij vinden het belangrijk dat er duidelijke regels zijn die gebruikt worden als pesten toch voor mocht komen, zodat er zo effectief mogelijk kan worden opgetreden.
Onze uitgangspunten zijn:
- We erkennen dat pesten ook op onze school voor kan komen.
- We streven ernaar pesten te voorkomen. Onder andere door veel aandacht te schenken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van de kinderen en door hen op school goed te volgen (preventieve aspect).
- Als er sprake is van pesten dan willen we dat actief aanpakken. Bij die aanpak kiezen we voor een positieve insteek: we hebben het niet over schuld
- bij pester(s) en gepeste(n), maar over gedrag (curatieve aspect).
- De precieze aanpak moet goed op de concrete situatie worden afgestemd.
-
Hoe pakken wij een pestprobleem aan?
De Muze heeft gekozen voor het programma KiVa.
KiVa is een preventief programma, gericht op het versterken van de sociale veiligheid op basisscholen van groep 1 t/m 8. De nadruk bij KiVa ligt op een positieve groepsvorming, de kracht van de groep en een preventieve aanpak tegen pesten. Het is een manier van omgaan met elkaar. De kinderen leren om op een goede manier samen te werken, om conflicten op te lossen en ze worden zich bewust van hun rol in de groep. KiVa heeft een gunstig effect op het schoolplezier, de schoolmotivatie en schoolprestaties van alle kinderen.
KiVa streeft naar een schoolcultuur waarin respectvol en positief gedrag de norm is. Groepsproblemen, zoals pesten, worden met KiVa effectief voorkomen. Hoewel KiVa inhoudelijk vooral inzet op preventie, kent het programma ook curatieve onderdelen, waarmee problemen kunnen worden opgelost.
Curatieve onderdelen
Voorkomen is beter dan genezen. Daarom zet KiVa vooral in op preventie; op het voorkomen van problemen. Echter, in elke groep kunnen problemen ontstaan. Denk aan ruzies, conflicten of pestsituaties. Om deze problemen op te lossen biedt KiVa verschillende curatieve onderdelen/interventies.
Het curatieve groepsgesprek
Hoewel niet iedere situatie zich daarvoor leent, heeft KiVa als uitgangspunt problemen en vervelende gebeurtenissen (ruzies, conflicten of pestsituaties) te bespreken in de groep. Met behulp van de werkvorm ‘het curatieve groepsgesprek’ kan de leerkracht dergelijke onderwerpen bespreekbaar maken, want: met KiVa zijn we er voor elkaar. Hoewel een blauwdruk voor zo’n groepsgesprek niet te geven is – iedere groep/situatie vraagt immers om een eigen aanpak – staat in de handleiding een stappenplan met duidelijke richtlijnen voor hoe zo’n onderwerp goed met de groep kan worden besproken.
De steungroepaanpak
Wanneer een leerling toch wordt gepest en/of een laag welbevinden heeft, dan kan de leerkracht in overleg met de leerling en het KiVa-team besluiten om de steungroepaanpak in te zetten. Het doel van de steungroepaanpak is dat de leerling (het slachtoffer) zich weer prettig voelt. KiVa-scholen zijn erg enthousiast over de steungroepaanpak, omdat de aanpak vaak snel verbetering oplevert. Bij de steungroepaanpak wordt het stoppen van het pesten en/of het verhogen van het welbevinden van de leerling de gezamenlijke verantwoordelijkheid van een groepje leerlingen. Dit groepje wordt bewust samengesteld en bestaat uit ongeveer 6 tot 8 leerlingen. De steungroep leden maken concrete afspraken over hoe zij aan dit doel kunnen bijdragen. Na een tijdje wordt met het slachtoffer besproken of de situatie is verbeterd. Daarna volgt ook een evaluatie met de steungroep: zijn alle afspraken nagekomen en is de situatie opgelost?
Herstelaanpak
In de uitzonderlijke gevallen dat de steungroepaanpak geen succes heeft, dan kan de herstelaanpak worden ingezet. Deze aanpak is gericht op diegenen die doorgaan met pesten of problemen veroorzaken. De herstelaanpak is dus een laatste stap om de situatie op te lossen en hoeft gelukkig bijna nooit ingezet te worden. Kenmerkend voor de herstelaanpak is dat het KiVa-team een deel van de verantwoordelijkheid terugneemt en samen met de 'daders' een plan van aanpak maakt om de (pest)situatie op te lossen. Er wordt een herstelplan opgesteld dat wordt besproken met en ondertekend door de ouders/verzorgers van de leerlingen en de leerlingen zelf.