Basisschool De Fonkeling

Invulling onderwijstijd groepen 1/2

Onderwijs aan het jonge kind krijgt bij ons bijzondere aandacht. We weten hoe jonge kinderen leren en kennen hun ontwikkeling. Dit is de basis van het aanbod aan het jonge kind. Het spel is bij kleuters veelal het uitgangspunt. De onderbouwleerkracht begeleidt en stimuleert tijdens het spel. Hierdoor wordt het jonge kind uitgedaagd om een stap te zetten in zijn/haar ontwikkeling. De leerdoelen worden in betekenisvolle activiteiten en thema’s weggezet. Wij volgen de individuele kleuterontwikkeling door observatie. Daarbij wordt kritisch gekeken naar de volgende ontwikkelingsgebieden:

• Relatie met volwassenen
• Relatie met andere kinderen
• Spelontwikkeling
• Taakgericht en zelfstandigheid
• Grote en kleine motoriek
• Tekenontwikkeling
• Visuele en auditieve waarneming
• Mondelinge taalontwikkeling 
• Beginnende geletterdheid
• Lichaamsoriëntatie, ruimtelijke oriëntatie en tijdoriëntatie
• Beginnende gecijferdheid
• Logisch denken

Observaties worden gebruikt om:

• Ons aanbod af te stemmen op de fase van ontwikkeling van het kind,
• Kinderen te kunnen uitdagen
• Eventuele zorg m.b.t. de ontwikkeling kunnen signaleren.

In het onderwijs aan het jonge kind staan bij ons een rijke en betekenisvolle leer- en speelomgeving centraal, waarbij de betrokkenheid, het welbevinden en het spel belangrijke pijlers zijn. We maken hierbij zoveel mogelijk gebruik van de natuurlijke nieuwgierigheid en ontdekkingsdrang van jonge kinderen.  

Vanuit de methode Kleuterplein bieden wij verschillende activiteiten aan, passend bij het thema. Thema’s die in ieder geval jaarlijks aan bod komen zijn: de Kinderboekenweek, de seizoenen, feesten zoals Kerst en Sinterklaas. Daarnaast ook thema’s die aansluiten bij de bevingswereld van het jonge kind, zoals kriebelbeestjes, water, bloemenwinkel en restaurant. Enerzijds proberen we de belevingswereld van het jonge kind in school te halen. Anderzijds gaan we met de kinderen ook de wereld buiten school verkennen en hierbij soms op excursie.

Hoe geven wij onderwijs?

Hieronder leest u hoe wij onderwijs geven. Wanneer wij onderwijs bieden treft u aan op het jaarrooster, wat in het ouderportaal op ‘Social Schools’ te vinden is. Tijdens het schooljaar is het mogelijk dat onderwijs en schooltijden veranderen bijvoorbeeld op basis van regelgeving van de RIVM. Deze wijzigingen gebeuren enkel in overeenstemming met de MR. 

Vakgebieden 

Het stimuleren van creativiteit is naast onderstaande vakken onderdeel van ons curriculum. De volgende vakken worden op beide stromingen aangeboden: 

• Nederlandse taal 
• Engelse taal (Vroeg Vreemde Talen Onderwijs) 
• Rekenen en wiskunde 
• Schrijven (zowel vaardigheid als in uiting) 
• Oriëntatie op jezelf en de wereld (geïntegreerd aardrijkskunde, geschiedenis, natuur, voeding, burgerschapsvorming, klimaatverandering, verkeer en staatsinrichting, mens en samenleving) 
• Kunstzinnige oriëntatie (muziek, tekenen, drama en handvaardigheid) 
• Lessen in geluk en respect 
• Bewegingsonderwijs Mediawijsheid  

Onderzoekend leren 

Kinderen worden onder andere tijdens de lessen van Wereldoriëntatie gestimuleerd om zelf actief kennis te ontwikkelen door vragen te stellen, onderzoek te doen en zo tot oplossingen te komen. Daarmee komt deze methode overeen met het doen van wetenschappelijk onderzoek. Het accent ligt, naast het opdoen van kennis, op het ontwikkelen van een nieuwsgierige en onderzoekende houding en op het aanleren van onderzoeksvaardigheden. 

Bewegingsonderwijs 

De groepen 3 tot en met 8 bewegen gemiddeld drie uur per week. Daarvan wordt twee uur per week bewegingsonderwijs in de gymzaal verzorgd door vakdocenten van het Sport Expertise Centrum (SEC). De groepen 1 en 2 krijgen eenmaal in de week bewegingsonderwijslessen aangeboden door de eigen leerkracht in de speelzaal (locatie Eerste Stroming) en eenmaal per week wordt een gymles verzorgd door het SEC. Het SEC biedt tijdens de schoolcarrière fitlessen. De FIT-les is een reguliere gymles waarin de motoriek van kinderen in kaart gebracht wordt door middel van het afnemen van een aantal motorische testen. De FIT-les wordt aangeboden tijdens de reguliere gymles. De gegevens uit de test worden opgeslagen in het sportieve leerlingvolgsysteem STIMULIZ. Het SEC kan ouders/verzorgers uitnodigen voor een gesprek over hoe het kind in zijn of haar vel zit met als vertrekpunt de uitkomsten van de test die afgenomen is in de FIT-les.  

Vroeg Vreemde Talen Onderwijs (VVTO) 

Wij vinden het belangrijk om vanaf groep 1 Engelse les aan te bieden en zo van de kinderen echte wereldburgers te maken. Op deze manier leren de kinderen verder te kijken dan hun directe omgeving, leren zij te communiceren met anderstaligen en gaan zij goed voorbereid naar het Voortgezet Onderwijs. In de eerste leerjaren ligt het accent op de spreekvaardigheid en maken kinderen spelenderwijs kennis met de taal doordat zij worden voorgelezen, liedjes en spelletjes krijgen aangeboden en kijk- en luisteropdrachten doen. In hogere leerjaren spelen aansprekende praktijk- en beroepssituaties ook een rol, waarvoor we gebruik maken van methodes en daarnaast worden er andere vakken en diverse projecten in de Engelse taal gegeven. We beschikken over het ‘TalenT Keurmerk’ wat inhoudt dat wij voldoen aan de criteria die gelden rondom het aanbieden van Engels vanaf groep 1. 

Talenten 

We stralen en schitteren en zijn trots op onszelf. We dagen kinderen uit om zich te laten zien en horen tijdens 'De Fonkeling presenteert', tijdens spreekbeurten en presentaties en doorlopende tentoonstelling in de gehele school. De data voor Fonkeling presenteert zijn te vinden in het ouderportaal op ‘Social Schools’.  

Specifieke kenmerken onderwijs Eerste Stroming

We hebben 23 groepen waarbij we werken met een basisprogramma waarbinnen ruimte is voor alle reizigers; kinderen en leraren. Op de Eerste Stroming wordt in de groepen 1-2 in heterogene groepen gewerkt, met de nadruk op het vertrouwd raken met elkaar, de school en het leren ontwikkelen. De overige homogene groepen krijgen aanbod per leerjaar en behoefte. 

De basisvakken worden via directe instructie aangeboden en we zetten daarbij coöperatieve werkvormen in. We bundelen krachten en leren op verschillende manieren samenwerken. Het kind stimuleren we zelf te navigeren binnen de landkaart. 

De leraar is de reisleider in de reis van de ontwikkeling. Avonturiers, ontdekkingsreizigers en andere passanten inspireren ons wereldplekken te ontdekken die je gezien moet hebben! 

Taal, lezen en rekenen vormen het uitgangspunt, omdat deze vakken fundamenteel zijn voor iedere ontwikkeling. Het is ons streven ons onderwijs zo in te richten dat elk kind zich zonder onderbrekingen kan ontwikkelen, initiatieven en verantwoordelijkheid leert te nemen, kritisch op zichzelf is, hulp kan bieden aan anderen en goed leert samen te werken. 

Er is een duidelijke opbouw in het zelfstandig werken. Dit begint met het takenbord in groep 1-2 en wordt uitgebreid tot een weektaak in groep 8. Het Structureel Coöperatief Leren vormt, zowel in organisatie als in uitvoering, een belangrijk onderdeel binnen onze school. Door middel van differentiatie binnen het zelfstandig werken geven wij de kinderen de kans in eigen tempo te leren en hun mogelijkheden qua aanleg en leertempo te ontplooien. 

Inhoud 

Leren lezen is de basis van goed leren, waar we vroeg mee beginnen. Leren leren en een goede werkhouding zijn aandachtsgebieden voor ieder leerjaar. Wereld oriënterende vakken worden geïntegreerd aangeboden. Daarnaast staan de volgende vakgebieden op het rooster: taal, spelling, rekenen/wiskunde, kunstzinnige en creatieve vorming. Ook Engels wordt vanaf groep 1 aangeboden. Bewegingsonderwijs krijgen de leerlingen van de Fonkeling van een vakdocent. Dit geldt ook voor muziek/drama.

Bevordering zelfstandigheid

Zelfstandig (ver)werken neemt een belangrijke plaats in tijdens de lessen. De kinderen worden gestimuleerd om zelf initiatieven te nemen, samen te werken en leren hun werk te plannen. Hiervoor is een doorgaande lijn ontwikkeld en worden school brede afspraken gehanteerd. Kinderen uit de groepen 3 tot en met 8 maken vanuit hun weektaak een eigen planning. Deze weektaak bestaat overigens niet alleen uit wereld oriënterende vakgebieden; ook taal-, reken- en “eigen” opdrachten kunnen hierop vermeld staan.

Toetsen 

We nemen methode gebonden toetsen af om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van een kind. Daarnaast maken we gebruik van niet-methoden-gebonden-toetsen. Daarbij maken we vanaf schooljaar 2023-2024 over van de CITO-toetsen naar IEP-toetsen. Met deze toetsen volgen we de leerlingen op leerdoelen in de onderbouw en volgen we de referentieniveaus van de leerlingen in de bovenbouw.

Het rapport 

Kinderen van de groepen 1 tot en met 8 krijgen twee keer per jaar rapport/portfolio. Het rapport/portfolio wordt met het kind en u besproken om inzicht te verschaffen in de vorderingen. 

Specifieke kenmerken onderwijs Tweede Stroming

Groepen 

Op de Tweede Stroming wordt in de groepen 1 en 8 in homogene groepen gewerkt. Dit is bewust gekozen om in groep 1 vertrouwd te raken met ons aanbod en dit aan te leren en een veilige kennismaking met elkaar. In groep 8 om in een homogene groep de basisschool af te sluiten en voor te bereiden op het voortgezet onderwijs. De overige heterogene groepen (2-3, 4-5 en 6-7) werken intensief tijdens verschillende momenten samen. 

Kind-coachgesprekken 

Tijdens kind-coachgesprekken gaan we spelenderwijs en oplossingsgericht in gesprek met een kind en/of groepje kinderen. In deze gesprekken draait het zeker om wat goed gaat, en waar het kind dus vooral mee door mag gaan. Soms zit een kind heerlijk of juist niet lekker in zijn vel. Het kan ook zijn dat een kind wil werken aan een (leer)doel en daarbij ondersteuning nodig heeft van de coach en/of medeleerlingen. Door middel van het voeren van kind/coachgesprekken wordt aan de hulpvraag en/of het doel gewerkt. Samen ontdekken welke kwaliteiten en krachten binnen de groep aanwezig zijn, is belangrijk voor de groepscohesie. Het proces van de groep, successen vieren en samen werken aan nieuwe gestelde doelen zijn een belangrijke voorwaarde voor het realiseren van succeservaringen. Het kind staat centraal en heeft een actieve rol in zijn eigen ontwikkelingsproces. De kinderen leren doelen te stellen, deze te bespreken, terug te kijken of doelen zijn behaald en stellen weer nieuwe doelen voor de aankomende periode. De kinderen in groep 1 en 2 leren samen een gesprek aan te gaan. De gesprekken zijn vooral bedoeld als voorbereiding op de kind-coachgesprekken die vanaf groep 3 gevoerd worden. De registratie van de gesprekken is terug te vinden in het portfolio. De leerlingen van groep 3 t/m 8 oefenen met gesprekken en hebben driemaal per jaar een geregistreerd kind-coachgesprek. De registratie van de gesprekken is terug te vinden op het werkplan. 

Toetsen 

Tijdens meetmomenten krijgen we inzicht in de ontwikkeling van kinderenHiervoor gebruiken we toetsen die gemaakt zijn op leerdoel. Per vak worden deze op maat gemaakt. Daarnaast meten we welbevinden en betrokkenheid.  

Portfolio 

In het portfolio wordt de ontwikkeling van het kind vastgelegd en worden werkjes zichtbaar gemaakt waar een kind trots op is en wat zijn/haar ontwikkeling is. Dit kunnen foto’s zijn van werkjes of werkbladen. De evaluatiebladen en de gemaakte afspraken tijdens de gevoerde gesprekken worden hierin verzameld. Tijdens de driehoeksgesprekken (kind-ouder-coach) wordt deze map en de gekoppelde ontwikkeling besproken. In de eindpresentatie blikt het kind terug en kijkt het kind vooruit ten aanzien van de eigen ontwikkeling.

Eigen leerdoelen

Binnen en buiten het basisprogramma wordt ruimte gemaakt in de keuze van doelen. Kinderen in 8 thuisgroepen gaan op onderzoek naar eigen leerdoelen. Onze thuisgroepen hebben geen nummer, maar namen van edelstenen. Door te werken met co-teaching stimuleren we onderlinge dynamiek en kunnen meerdere onderwerpen tegelijkertijd aan bod komen. We spelen in op het individuele niveau van het kind. We mogen bepalen en verdwalen en onderweg zijn er ontmoetingen met reisexperts; zowel coaches, kinderen als ouders. Het kind is medeverantwoordelijk voor zijn eigen leerproces en heeft een mate van keuzevrijheid. Vanzelfsprekend bewaken de coaches de ontwikkeling en sturen deze bij als dat nodig is. Methodes worden gebruikt als bron om het onderwijs vorm te geven en overdraagbaar te houden.  

Geef me de 5 

Binnen de Tweede Stroming gebruiken we vanaf groep 1 t/m groep 8 de 'Geef me de 5 puzzel' om eenduidig te communiceren en rust en structuur te bieden, bijvoorbeeld bij het zelfstandig werken, werkplan-tijd en bij de verwerking van de instructie. Hierbij kijken bij de start van een opdracht of de volgende vijf zaken duidelijk zijn: het wat, hoe, waar, wanneer en wie. Wanneer dit duidelijk is kan een leerling een taak uitvoeren en zal een taak die je vaker moet uitvoeren beter inslijten. We zetten de 'Geef me de 5 puzzel' in voor de gehele groep, maar ook voor de leerling individueel. Het zorgt voor voorspelbaarheid en helpt de leerling bij het stimuleren van de executieve vaardigheden.

Coaches

Coaches zijn samen verantwoordelijk voor een groep, niveau en vakgebied. Door middel van co-teaching wordt ingezet om specialismes, instructies en reflectie van het leren volop centraal te laten staan. Co-teaching wil zeggen dat meerdere coaches gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het leerproces van de groep. Enkele manieren om co-teaching in te zetten: 

• De een geeft les, de ander observeert; 
• De een geeft les, de ander loopt rond in de klas en geeft uitleg bij de opdracht. 
• Beide lesgevers geven dezelfde inhoud aan een opgesplitste groep; 
• De een geeft les aan een groot deel van de groep, de ander aan een kleiner deel  

Leren omvat kennis, inzichten en vaardigheden op alle gebieden (rekenen, taal, wereldoriëntatie, expressie en motoriek). Er zijn vaste instructiemomenten om de basisvaardigheden aan te leren. De belangrijkste leidraad bij de invulling van ons onderwijs zijn de leer- en ontwikkelingslijnen. Methodes voor taal/spelling, technisch & begrijpend lezen, schrijven en rekenen worden gebruikt als bron. We vinden het belangrijk dat het kind zich verantwoordelijk voelt voor het eigen leerproces en zijn gedrag. Samen met kinderen praten over hun ontwikkeling doen we samen, ook met ouders.