Op De Arabesk hechten we veel waarde aan het creëren van een positieve en veilige schoolomgeving. We streven ernaar om onze leerlingen te helpen sterker en weerbaarder te worden en om zichzelf en de ander beter te leren kennen. We noemen dit "zelfslim" of "levenskunde". Hierdoor wordt het ook makkelijker én fijner om met elkaar te spelen, leren en leven. We doen dit door middel van praktische benaderingen die kinderen ondersteunen bij het begrijpen en uiten van hun gevoelens en door hen de vaardigheden aan te leren die nodig zijn om op een fijne manier met anderen om te gaan.
Hiervoor zetten we verschillende dingen schoolbreed in. Onder andere Rots en Water, onze eenduidige gedragsverwachtingen (het Gedragslicht in de klas) en de 'Groepsgeluk-benadering', dragen allemaal bij aan dit doel.
Voorspelbaarheid met het "gedragslicht"
Op De Arabesk werken wij structureel aan een eenduidige aanpak voor een veilig pedagogisch klimaat. Onze basis is het gedragslicht. Het gedragslicht bestaat uit drie vormen van gedragsuitingen:
- Groen gedrag of gewenst gedrag;
- Oranje of ongewenst gedrag;
- Rood of grensoverschrijdend gedrag.
In alle groepen zijn vooral voorbeelden van gewenst gedrag zichtbaar, daarnaast is het helder wat we onder ongewenst en grensoverschrijdend gedrag verstaan. Vanuit deze invalshoek worden kinderen aangesproken en aangestuurd op gedrag. Wanneer er sprake is van "rood" gedrag zullen ouders/verzorgers hiervan altijd op de hoogte worden gesteld. Wij zien het dan ook als een gezamenlijke verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat onze leerlingen maar ook het personeel en ouders, gewenst gedrag laten zien.
Rots en Water
Naast het ontwikkelen van cognitieve vaardigheden, besteden wij veel aandacht aan de sociaal – emotionele ontwikkeling van de kinderen. Op De Arabesk zijn deze onlosmakelijk met elkaar verbonden. Alle kinderen van groep 1 t/m 8 krijgen dan ook Rots en Water lessen aangeboden. Rots en Water is een psychofysische training, gericht op de ontwikkeling van sociale competenties, het voorkomen en aanpakken van pesten en weerbaarheid.
Het doel van de training is dat kinderen sterker in hun schoenen komen te staan, voor zichzelf op leren komen en bouwen aan hun zelfvertrouwen. Zo leren zij beter omgaan met lastige situaties en betere keuzes maken.
De fundamenten zijn: zelfvertrouwen, zelfreflectie en zelfbeheersing. Kinderen leren o.a. woede en boosheid te beheersen, na te denken over wat zij wel en niet willen en hoe je dit duidelijk kunt maken. Ook leren zij de grenzen aangeven en grenzen van anderen te respecteren. Kortom heel handig om op een prettige manier samen te kunnen spelen en/of samenwerken.
De onderwerpen die in een Rots en Watertraining aan bod komen zijn: ·
- stevig staan, rustig ademhalen en concentreren
- het herkennen en aangeven van grenzen
- een bewuste keuze maken en daaraan vast houden (de Rots kwaliteit)
- je verplaatsen in de ander, vriendschap en verbondenheid (de Water kwaliteit)
- jezelf zijn, in contact met anderen
- voor anderen opkomen
- concentratie en focus
Hoe doen we dat? Door vooral veel te ervaren en te doen. Fysieke werkvormen en spelletjes worden afgewisseld met kringgesprekken en momenten van (zelf)reflectie.
Op dit moment hebben wij negen gecertificeerde trainers en is het hele team opgeleid tot Rots en Water begeleider. Alle groepen krijgen structureel lessen in Rots & Water. Ons doel is om volgend jaar een erkende Rots & Water school te zijn.
Groepsgeluk
Groepsgeluk is een pedagogische benadering die zich richt op het bevorderen van positieve groepsdynamiek, sociaal-emotionele ontwikkeling en welzijn binnen een groep. Groepsgeluk wordt uitgevoerd door met onder andere groepsgesprekken over emoties en gevoelens, samenwerkingsspellen, activiteiten die empathie bevorderen, en het delen van positieve ervaringen. Het doel is om een positieve en ondersteunende groepscultuur te cultiveren waarin kinderen zich veilig voelen om zichzelf te zijn, hun emoties te uiten en zich betrokken te voelen bij de groep.
Op onze school hebben we een opgeleide trainer die samen met de eigen leerkracht lessen groepsgeluk geeft. Ons streven is om deze lessen een vast onderdeel te laten zijn van het curriculum. Momenteel wordt Groepsgeluk ingezet binnen de groepen waar opnieuw groepsvorming plaatsvindt.
Met behulp van poppetjes krijgen kinderen een methodiek in handen om heel praktisch hun emoties te duiden. In de klassen waar de kinderen hebben gewerkt met groepsgeluk is een emotie busje aanwezig. Middels deze emotie bus kunnen de leerlingen wanneer zij daar behoefte aan hebben en ze het lastig vinden om woorden aan hun emoties te geven laten zien hoe het met ze gaat. Vaak is dat een mix van verschillende gevoelens, allemaal op een ander niveau: blij, boos, verdrietig en bang.
Leren omgaan met gevoelens begint met het herkennen en begrijpen van je eigen emoties. Dit is een cruciale stap in de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Het vermogen om hun eigen gevoelens te identificeren en te begrijpen stelt kinderen in staat om:
Zelfbewustzijn te ontwikkelen:
Het helpt kinderen om te begrijpen wat ze voelen en waarom ze zich op een bepaalde manier voelen. Dit stelt hen in staat om hun emoties beter te beheersen en te reguleren.
Emotionele regulatie te verbeteren:
Als kinderen hun gevoelens herkennen, kunnen ze leren hoe ze met deze gevoelens moeten omgaan zonder te exploderen van woede of zich terug te trekken in verdriet.
Empathie te ontwikkelen:
Het begrijpen van hun eigen gevoelens kan kinderen ook helpen om empathie te ontwikkelen voor de gevoelens van anderen. Ze leren dat anderen ook emoties hebben en dat deze emoties net zo belangrijk zijn als die van henzelf.
Effectief te communiceren:
Door hun eigen gevoelens te herkennen en te begrijpen, kunnen kinderen beter communiceren over wat ze voelen. Dit bevordert gezonde relaties en conflictoplossing.
Activiteiten zoals groepsgesprekken over emoties, het gebruik van emotiekaarten, en praktische oefeningen zoals de emotie bus (zoals eerder genoemd) kunnen effectieve manieren zijn om kinderen te helpen hun eigen gevoelens te herkennen, te verwoorden en ermee om te gaan. Het legt een belangrijke basis voor hun persoonlijke groei en sociale relaties.